©rob overmeer
2026
Hortus botanicus Leiden
Bolbloeiers in de Hortus botanicus Leiden
Bolbloeiers in de Hortus is een project in opdracht van de Hortus botanicus Leiden, waarin gedurende een jaar een reeks unieke bolbloeiers uit de collectie wordt gepresenteerd op het moment dat ze in bloei staan.
Bijzonder aan deze benadering is dat de planten tijdelijk worden uitgegraven, waardoor zowel de bloem als de bol zichtbaar worden. Dit levert een zeldzaam volledig beeld op van de plant, zoals die in de natuur nauwelijks te zien is.
Het project wordt door het jaar heen gepresenteerd als een wisselende buitenexpositie op presentatieborden verspreid door de botanische tuin. Per seizoen wordt een nieuwe selectie beelden getoond, afgestemd op de soorten die op dat moment bloeien. Zo ontstaat voor bezoekers een doorlopend inzicht in de diversiteit van bolgewassen: van vroege voorjaarsbloeiers tot soorten die in zomer en herfst floreren. De expositie maakt deel uit van het Clusius-themajaar 2026.
Winter
De Hortus botanicus Leiden bezit een wetenschappelijke collectie van circa 1.200 verschillende bolgewassen.
De eeuwenoude collectie bolgewassen vindt haar oorsprong in het werk van Carolus Clusius, die in 1593 naar Leiden kwam en hier de eerste wetenschappelijke tulpencollectie aanlegde. Vanuit de Hortus verspreidde de tulp zich over Nederland, met de latere tulpenmanie en de internationale reputatie van Nederland als ‘tulpenland’ als gevolg. De huidige collectie wordt beheerd door bolspecialist Jaco Kruizinga.
Inhoud en doelstelling
Het project brengt een representatieve selectie van de inheemse bolgewassencollectie van de Hortus in beeld. Door zowel de bloeiende plant als de ondergrondse bol zichtbaar te maken, wordt de diversiteit en ecologie van deze soorten inzichtelijk gemaakt. De combinatie van visuele documentatie, botanische context en seizoensgebonden presentatie biedt bezoekers een verdiepend perspectief op de rijkdom en variatie van de collectie.
Het doel is om de historische en culturele waarde van bolgewassen toegankelijk te maken voor een breed publiek en het belang van deze levende collectie te benadrukken binnen het Nederlandse botanische erfgoed.
Een belangrijk onderdeel van het project is de samenwerking met bolspecialist Jaco Kruizinga. Zijn dagelijkse werkzaamheden — van determinatie en documentatie tot het onderhoud van de collectie — worden eveneens in beeld gebracht. Deze beelden tonen de expertise en zorg die nodig zijn om een botanische collectie van dit niveau te beheren, en laten zien hoe vakmanschap, kennis en toewijding samenkomen in het behoud van deze unieke verzameling.
Fotografie